Stoomploeg (Hist. Museum Haarlemmermeer)

Prins Jérome Napoleon (HMH)

Mr. J.P. Amersfoort (1817-1885): Heer van De Badhoeve een veelzijdig pionier in Haarlemmermeer(4)

Op 11 juni 1862 overleed de eerste burgemeester van de gemeente Haarlemmermeer, Mr. M.S.P. Pabst. Ruim een jaar later benoemde Koning Willem III Amersfoordt tot zijn opvolger. Hij zou deze functie zeven jaren vervullen gecombineerd met het leiden van zijn landbouwbedrijf. Op 26 september 1863 houdt Amersfoordt open huis op de Badhoeve ter gelegenheid van het Congres van de Hollandsche Maatschappij van Landbouw. Er was een demonstratie van het stoomploegen op de Badhoeve voor de leden van de verschillende Landbouwmaatschappijen in Nederland. Zij konden velden zien, die door de stoomploeg bewerkt waren. Verder konden ze dors-, maal en snijwerktuigen bezichtigen, die in de winter door de stoomlocomobiel tegelijk worden aangedreven. Alle leden van de verschillende maatschappijen zouden op vertoon van hun lidmaatschap gratis toegang tot deze demonstratie. Overige belangstellenden kregen toegang tegen betaling van ƒ1,- voor de ziekenbus van de werklieden. Dit laatste is tekenend voor Amersfoordt.
Bij deze gelegenheid werd Amersfoordt door de Koning onderscheiden door hem te benoemen tot Ridder in de orde van Nederlandsche Leeuw, daarmee erkennende de verdienste van Amerfoordt voor de landbouw in Nederland.
In april 1864 wordt de Badhoeve vereerd met het bezoek van Prins Jérome Napoleon uit Frankrijk. Hij was een neef van Napoleon III, president van de Tweede Republiek van Frankrijk. Op 28 april volgt een brief van hem, waarin hij aan Amersfoordt mededeelde dat de keizer hem benoemd had tot ridder in het “Légion d’Honneur” ter beloning van de door hem bewezen diensten aan de landbouw in het algemeen en aan het consulaat-generaal van Frankrijk in het bijzonder. Met die “verdiensten” zouden bedoeld zijn de door Amerfoordt gegeven adviezen op agrarisch gebied, zoals die betreffende vrijheid van handel in slachtvee, vrijheid van graanhandel en het bewaren (opslaan) van granen, de inrichting van een “code rural” (landbouwwet). het ontginnen van woeste gronden, het droogleggen van plassen en het ploegen. Amersfoordt kreeg met deze nationale en buitenlandse onderscheidingen een erkenning voor zijn pioniersschap op het gebied van de landbouw.
Erkenning viel Amersfoordt vaak niet ten deel als burgemeester in de gemeenteraad. Hij ondervond hier voortdurend de grootse tegenwerking. Zijn eigen sarcasme en ironie hebben deze tegenstellingen nog eens verscherpt. Onder pseudoniem schreef hij een scherp artikel over de gemeenteraad van Puyterveen, waarvan hij lid was. Dit was in werkelijkheid de gemeenteraad van de Haarlemmermeer. Amersfoordt schreef hierover: "Een half uur voor den aanvang van den gemeenteraad komen de leden bij elkaar in de herberg van Jan Klappey, teneinde te overleggen welke bevelen aan den burgemeester gegeven zullen worden. Teneinde den burgemeester goed te doen gevoelen dat hij niet meer dan een loontrekkende bediende is, zal men hem bovendien een half uur laten wachten en nooit anders dan gezamenlijk binnenkomen, zoodat hij de vergadering niet toch zou kunnen openen met een minder getal leden en aldus de anderen van hun presentiegeld berooven". Deze zinsnede is tekenend voor de scherpe pen van Amersfoordt, maar ook voor de verhoudingen en de sfeer in die gemeenteraad. Aan de andere kant was Amersfoordt een ongeduldig man, als het ging om mensen die naar zijn mening door hun oude opvattingen ontwikkelingen vertraagden.

Drs. Hans Dolman jr.